Bezsenność niesłusznie kojarzona jest wyłącznie z problemami dotyczącymi zasypiania. Zwykle, jako bezsenność określa się stan, w którym osoba doświadczająca tego problemu nie może zasnąć mimo zmęczenia.
Czym jest bezsenność i jakie są jej objawy?
Poza oczywistymi symptomami mogącymi świadczyć o bezsenności, jak na przykład kłopoty z zasypianiem, istnieje szereg innych objawów identyfikujących schorzenie. Wśród nich znajdują się:
- Trudności w utrzymaniu snu
- Zbyt wczesne wybudzanie się i brak możliwości ponownego uśnięcia
- Złej jakości sen nie dający wypoczynku
- Częste przebudzanie się
Dodatkowymi aspektami, które w połączeniu z powyższymi pozwalają na postawienie diagnozy bezsenności, jest czas trwania oraz częstość występowania objawów. Muszą one trwać minimum przez miesiąc i pojawiać się przynajmniej trzy razy w tygodniu i wpływać negatywnie na prawidłowe funkcjonowanie również w ciągu dnia. Jeżeli wszystkie te objawy występują ze sobą jednocześnie, można mówić o bezsenności.
Przyczyny bezsenności
Wśród przyczyn bezsenności wyodrębniane są dwie grupy – organiczne (związane z zaburzeniami układu nerwowego) oraz nieorganiczne (związane z chorobami somatycznymi). Określone zostały w ramach Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych. Istnieje także podział przyczyn bezsenności ze względu na pierwotne i wtórne, występujące samoistnie lub w wyniku innych chorób, np. zaburzeń psychicznych. Jednak najbardziej obiektywną klasyfikacją przyczyn występowania bezsenności jest klasyfikacja względem czasu trwania objawów.
Wyróżniane typy bezsenności to:
- Bezsenność przygodna i bezsenność krótkotrwała – czas trwania zaburzeń wynosi do czterech tygodni. Zwykle wywołane są przez stres – mogący występować w pracy lub z sytuacji rodzinnej – lub przez zmianę trybu życia i koniecznością adaptacji i przystosowania do nowego miejsca – może to być np. przeprowadzka lub zmiana strefy czasowej. Ponadto, przyczynami krótkotrwałej bezsenności mogą być także choroby somatyczne takie, jak infekcje lub choroby związane z długotrwałym odczuwaniem bólu.
- Bezsenność przewlekła – za bezsenność przewlekłą uważa się stan utrzymujący się przez minimum miesiąc. Zwykle ma związek z zaburzeniami psychicznymi, najczęściej z depresją lub stanami lękowymi; przewlekłymi chorobami somatycznymi, jak zaburzenia hormonalne, przewlekłe stany bólowe lub przewlekłe infekcje; uzależnienia od używek.
Badania wykazały, że na bezsenność cierpi od 30 do 50 procent dorosłych osób.
Diagnostyka i leczenie bezsenności
Diagnostykę rozpoczyna się najczęściej od oceny ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Powinny zostać wykonane podstawowe badania biochemiczne takie, jak poziom hormonów oraz morfologia. Ponadto lekarz przeprowadza wywiad z pacjentem oraz uzupełnia diagnostykę o zmierzenie ciśnienia tętniczego, a w niektórych przypadkach także badania EKG oraz badania okresowe. Wykluczenie objawów somatycznych jest wskazaniem do dalszej diagnostyki w kierunku zaburzeń psychicznych. Niezbędna jest wówczas wizyta u lekarza psychiatry, który jednoznacznie określi, czy u pacjenta występuje bezsenność oraz, w razie potrzeby, podejmie decyzję o zastosowaniu odpowiedniego leczenia.
Źródło: Macromedica – Psycholog Warszawa
