Krajowy Zarząd Gospodarki Wodnej (KZGW) odpowiada za wyznaczenie obszarów szczególnego zagrożenia powodzią (potocznie zwanych terenami zalewowymi bądź terenami zagrożonymi powodzią). Na obszarach tych obowiązują ograniczenia w zagospodarowaniu terenu wynikające z przepisów prawa, w tym zakaz realizacji obiektów budowlanych. W niektórych wypadkach można jednak starać się o wydanie decyzji zwalniającej ze wskazanych zakazów.
W ramach ustawy Prawo wodne KZGW sporządził mapy zagrożenia i ryzyka powodziowego, które przekazywano samorządom. Tereny zalewowe muszą zostać uwzględnione podczas sporządzania studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego i miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Zagrożenie to należy również uwzględnić wydając decyzje o ustalaniu lokalizacji inwestycji celu publicznego oraz decyzje o warunkach zabudowy, a także planując zakup nieruchomości gruntowej, bądź realizację inwestycji.
Obszary szczególnego zagrożenia powodzią
Według art. 9 ust. 1 pkt 6c ustawy Prawo wodne (Dz. U. z 2015 r. poz. 469) obszary szczególnego zagrożenia powodzią to obszary:
- „na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest średnie i wynosi raz na 100 lat,
- na których prawdopodobieństwo wystąpienia powodzi jest wysokie i wynosi raz na 10 lat,
- między linią brzegu, a wałem przeciwpowodziowym lub naturalnym wysokim brzegiem, w który wbudowano trasę wału przeciwpowodziowego, a także wyspy i przymuliska stanowiące działki ewidencyjne,
- pas techniczny w rozumieniu art. 36 ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej (Dz.U. z 2013 r. poz. 934) – stanowiący strefę wzajemnego bezpośredniego oddziaływania morza i lądu”.
Właściciele działek zagrożonych powodzią zobowiązani są do przestrzegania zakazów, które szczegółowo wymienione są w powyżej cytowanej ustawie. Zakazuje się: lokalizowania nowych przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, gromadzenia ścieków, odchodów zwierzęcych, środków chemicznych i innych materiałów, które mogą zanieczyszczać wody, oraz prowadzenia odzysku lub procesów unieszkodliwiania odpadów, w tym w szczególności składowania odpadów. Ograniczenia dotyczą także m.in.: sadzenia drzew i krzewów, zmiany ukształtowania terenu, wykonywania urządzeń wodnych i budowy innych obiektów budowlanych.
Zwolnienie od zakazów – kiedy i jak można je uzyskać?
Zwolnienie od zakazów można uzyskać, gdy planowana przez nas inwestycja nie utrudnia ochrony przeciwpowodziowej, oraz gdy nie powoduje zwiększenia ryzyka powodziowego. Decyzję administracyjną w tej sprawie wydaje dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej. Należy złożyć wniosek o wydanie decyzji zwalniającej z zakazów uniemożliwiających realizację planowanej inwestycji. Do wniosku dołącza się szereg dokumentów opisujących m.in. charakterystykę planowanych działań i mapę sytuacyjno-wysokościową. Podczas starania się o wydanie pozwolenia na realizację inwestycji na terenie zalewowym można skorzystać z usług profesjonalnej firmy zajmującej się planowaniem przestrzennym lub wyspecjalizowanej kancelarii.